Mechanizmy powiązania alergii i astmy

Alergie całoroczne są wywoływane przez alergeny, które utrzymują się w otoczeniu przez cały rok, takie jak roztocza kurzu domowego, sierść zwierząt, pleśnie czy karaluchy. W wyniku ekspozycji na te alergeny organizm wytwarza przeciwciała IgE, co prowadzi do reakcji zapalnej w drogach oddechowych. U osób predysponowanych może to skutkować zwężeniem oskrzeli i wystąpieniem objawów astmy, takich jak świszczący oddech, duszności i kaszel.

Reakcja zapalna powodowana przez alergeny może też prowadzić do nadreaktywności oskrzeli, co oznacza, że drogi oddechowe stają się bardziej wrażliwe na inne czynniki drażniące, takie jak zimne powietrze, dym papierosowy czy infekcje wirusowe. To sprawia, że osoby z alergiami częściej doświadczają zaostrzeń astmy, nawet jeśli kontrolują swoje objawy za pomocą leków.

Czy alergie mogą wywołać astmę?

Tak, długotrwałe narażenie na alergeny może prowadzić do przewlekłego stanu zapalnego w drogach oddechowych, co sprzyja rozwojowi astmy alergicznej. Badania pokazują, że dzieci z alergicznym nieżytem nosa mają nawet czterokrotnie wyższe ryzyko rozwoju astmy w porównaniu do dzieci bez alergii. W niektórych przypadkach alergiczny nieżyt nosa možna uznać za wczesny etap astmy, co oznacza, że wczesna interwencja i odpowiednie leczenie alergii mogą pomóc zapobiec rozwojowi astmy w przyszłości.

Jak kontrolować objawy alergii i astmy?

• Unikanie alergenów – regularne sprzątanie, stosowanie filtrów HEPA, ograniczenie kontaktu z sierścią zwierząt.
• Farmakoterapia – leki przeciwhistaminowe, wziewne kortykosteroidy i leki rozszerzające oskrzela pomagają kontrolować objawy.
• Odczulanie (immunoterapia alergenowa) – może zmniejszyć wrażliwość na alergeny i zapobiec rozwojowi astmy.
• Monitorowanie objawów – prowadzenie dziennika objawów i stosowanie pikflometru do oceny drożności dróg oddechowych.
• Aktywność fizyczna – umiarkowany wysiłek fizyczny może wzmacniać płuca i zmniejszać podatność na zaostrzenia astmy.
• Dieta przeciwzapalna – produkty bogate w kwasy omega-3, witaminę D i antyoksydanty mogą wspomagać układ oddechowy.

Podsumowanie

Alergie całoroczne i astma są ze sobą ściśle powiązane, a ich współistnienie może znacznie wpływać na jakość życia pacjentów. Dlatego kluczowe jest kompleksowe podejście do leczenia obu schorzeń, które obejmuje unikanie alergenów, odpowiednią farmakoterapię oraz zmianę stylu życia.

Bibliografia

1. Alergologia w praktyce klinicznej, cz. 1. Red. K. Jahn-Różyjk, M. Kupczyk, R. Gawlik. Wydawnictwo Medyczne PZWL. Warszawa 2023.
2. Bousquet, J. et al.: Allergic rhinitis and its impact on ssthma (ARIA). „World Allergy Organization Journal” 2020, vol. 13(3), pp. 215-230.
3. Pawankar, R.: Allergic diseases and asthma: a global public health concern. „Allergy” 2019, vol. 74(7), pp. 1364-1380.

Copyright by UCB/VEDIM 2025. Wszystkie prawa zastrzeżone. Data oprac. 2025 03 PL-ZI-2500007